شرح حديثي از امام رضا (عليه‌السلام)
رُوِیَ عَن عَلِیِّ ابنِ مُوسی الِّرضا عَلَیهِما السَّلامُ قالَ:
یاعَلیُّ! اَحسِنوُا جِوارَ النِّعَمِ فَاِنَّها وَحشِیَّةٌ وَ مَا نَأَت عَن قَومٍ فَعَادَت اِلَیهِم[1]
ترجمه حدیث: علی بن شعیب می‌گوید: بر ابی الحسن الرضا علیه السلام وارد شدم. حضرت به من فرمودند:
ای
علی! مصاحبت نسبت به نعمتها را نیکو بدارید، چون نعمتها وحشی هستند و
فرار میکنند و این طور نیست که هر نعمتی اگر از دست قومی رفت، به سوی آنان
برگردد.
شرح حدیث: انسان قدر نعمتهای الهی را بداند، زیرا همیشه
در دست او نیست، بلکه مانند حیوانات وحشی یک مرتبه فرار کرده و از دست او
می¬رود. معلوم نیست که اگر نعمتها از دست انسان فرار کرد، دوباره آن را به
چنگ می‌آورد یا نه؟ اگر هم بتواند به چنگ آورد، با زحمت و مشقّت فراوان
است. حالا صحبت در این است که انسان برای باقی ماندن نعمتهای الهی در دست
خودش و چگونگی افزایش نعمتها یعنی بقا و ازدیاد نعمتهای الهی چه بکند؟ هر
دو آنها ریشه در یک چیز دارد و آن هم شکر نعمت است.
حضرت امام رضا
علیه السلام فرمودند: نیکو بشمارید. چگونه؟ شکر نعمت را به جا آورید و
الّا آن نعمت¬ها از دست فرار میکند. پس تو قابل نبودی که این نعمتها را
به تو بدهیم، زیرا بقا و ازدیاد نعمت، بستگی به شکر دارد.
شکر هم برسه
قسم است: قلبی، لفظی و عملی. قلبی: یعنی بفهمی خدا به تو نعمت را داده است.
لفظی: ستایش و حمد الهی را به جا آوری و عملی: در راه رضای خداوند مصرف
کنی نه در راه حرام. یعنی از علم و مال و مقام و... به حدّ توان و استطاعت
خود در راه خدمت به بندگان خداوند استفاده کنیم. خداوند در قرآن می فرماید:
"لَئِن شَکَرتُم لَأزیِدَنَّکُم وَ لَئِن کَفَرتُم إنَّ عَذَابِی
لَشَدیِدٌ [2]" اگر شکر کنید، برنعمتهای شما می‌افزایم و اگر کفران کنید
به عذاب شدید گرفتار می¬کنم.
شرح حدیث....آقا مجتبی تهرانی ره
________________________________________
[1] بحار الانوار، جلد 75، صفحه 341
[2]سوره ابراهیم، آیه 7